Heemkunde Lattrop Breklenkamp

Warmes in Breklenkamp

De VII generaties Warmes...

Net achter de brug over de Geele Beek, hier de grens tussen Lattrop en Breklenkamp, ligt rechts pal aan de weg een boerderij, bewoond en bebouwd door Jan ter Brake. In 1832 is dit een nieuw huis dat gebouwd is door en eigendom is van Gerrit Boomhuis van het gelijknamige erf in Lattrop. Hiervoor wordt een bestaand gebintwerk gebruikt en voor de binnenmuren  afbraakmaterialen van het Huis Breklenkamp. Via vererving komt deze boerenplaats later in het bezit van de familie Bosman en Marsmeijer in Lage. Tot 1844 woont hier Hendrik Boomhuis, een broer van Gerrit, afkomstig van het gelijknamige erf in Lattrop met zijn vrouw Zwenne Hannink geboren in Halle. Het gezin vertrekt naar Lage, waar ze een huurhuis van Twickel betrekken aan ‘de straat te Lage’.
Volgende bewoners zijn de familie Johann Gerhard Warmes met zijn vrouw Anna Margaretha Schroers en hun 2 kinderen Maria Anna Grete en Johannes Wilhelmus.

Warmes-Hungeling (oudgrootouders)

Hermann Warmes is omstreeks 1710 geboren in Rheine-Wadelheim, ouders onbekend. Hij trouwt in, oud 34 jaar, op 4 februari 1744 in Emsbüren met de 28-jarige Euphemia Hungeling geboren op 19 januari 1716 in Emsbüren-Berge.  Hermann vertrekt naar de geboorteplaats van zijn bruid en wordt hier ‘heuermann’ (pachter) op het erf Lohle.
Uit dit huwelijk worden 7 kinderen geboren (allen geboren in Emsbüren-Berge en gedoopt in de St.-Andreas-Kirche in Emsbüren).Landkaart Rheine-Wadelheim Duitsland
1 Adelheid, geb. en ged. 26-10-1744. Zij trouwt in Nordhorn op 25 mei 1779 met Theodor Hanfeld geb. 15 april 1753 in Emsbüren-Drievorde. Het echtpaar vertrekt naar Nordhorn-Hesepe en worden Heuermann in Hilderinkheuer.
2 Margaretha Catharina, geb. en ged. 1 mei 1746.
3 Bernhard, geb. en ged. 14 september 1748.
4 Johann Heinrich, geb. en ged. 24 september 1752.
5 Johann Wilhelm, zie hierna.
6 Anna Margaretha, geb. en ged. 3 october 1757.
7 Euphemia Gesina, geb. en ged. 20 april 1760.
Herman en Euphemia overlijden beiden in Emsbüren-Berge, Herman op 11 juli 1771, oud ca. 61 jaar en Euphemia op 12 oktober 1787, oud 71 jaar.

Warmes-Hübers (oudouders)

Johann Wilhelm Warmes, zie nr. 5 hierboven, erfopvolger op het ‘Lohle’, is geb. en ged. op 17 april 1755 in Emsbüren-Berge. Hij trouwt, oud 27 jaar, op 3 september 1782 in Emsbüren met Anna Margaretha Hübers, geb. en ged. op 27 maart 1755 in Emsbüren-Leschede.
Net als zijn vader is hij ‘Heuermann’ (pachter) op het erf Lohle.
Uit dit huwelijk worden 5 kinderen geboren (allen geboren in Emsbüren-Berge en gedoopt in de St.-Andreas-Kirche in Emsbüren. Alle kinderen zijn gedoopt op de dag van geboorte.
1 Johann Hermann, geb.29 september 1782-1858. (Schullehrer 1807-1809 zu Emsbüren und Zeller Roling zu Elbergen). Hij trouwt op 12 november 1809 in Emsbüren met 1) Anna Maria Roling, oud 28 jaar, geboren op 20 augustus 1780 in Emsbüren-Elbergen, ?1815. Op 11 februari 1816 met Maria Gesina Roth geb. ca. 1790 in Lingen-Biene en 3) op 8 augustus 1819 met Maria Adelheid Wilmes, geb. 18 maart 1794 in Emsbüren-Elbergen.
2 Anna Maria Catharina, geb. 4 september 1874. Zij trouwt in 1818 met Bernhard Hermann Korte, Kaufman in Emsbüren.
3 Anna Adelheid, geb. 9 april 1786. Zij is erfopvolgster op het Lohle en trouwt in 1826 met Bernhard Knüven, geb. Schepsdorf ca. 1785, Heuerman in Lohleheure in Emsbüren-Berge.
4 Euphemia Adelheid, geb. 3 november 1788. Zij trouwt in 1845 met Johann Bernhard Silies, geb. 1787 in Emsbüren-Berge. Hij is huurman van het erf Kefing in Emsbüren-Berge.
5 Johann Gerhard, zie hierna.

Warmes-Schroer (betovergrootouders)

Pachtboekje Warmes BreklenkampJohann Gerhard Warmes, zie nr. 5 hierboven, wordt erfopvolger. Hij is geboren op 14 juli 1791 op het erf Lohle in Emsbüren-Berge. In het Ortsfamilienbuch van Emsbüren staat over hem vermeld: ‘Hollandgänger 1815 en daarna im Bentheimer Landwehrbataillon in der Schlacht bei Waterloo 18 juni 1815’. Voordat hij als soldaat wordt opgeroepen is hij dus al werkzaam in Holland, waar en wat zijn beroep was is niet bekend.
Hij overleeft de slag bij Waterloo, verlaat de militaire dienst en trouwt nog in hetzelfde jaar 1815 met Anna Margaretha Schroer, geboren ca. 1782 in Nordhorn.
Zij vestigen zich in Nordhorn en uit dit huwelijk worden geboren:
1 Maria Anna Grete Warmes, geb. ca. 1816. Op 24 mei 1843 trouwt zij met Johannes Pikkemaat, geboren op 11 mei 1812 op het erf Boomhuisbakhuis, later BekJan in Lattrop, aan de overkant van de Geele Beek. Maria overlijdt hier in 1849 oud 33 jaar en Johannes in 1859 oud 47 jaar.
2 Johannes Wilhelmus, zie hierna. Hij wordt geboren in 1820 in Lage, waar de familie inmiddels naartoe is verhuisd. In 1844 verhuist de familie van Lage naar Breklenkamp.
Jan ter Brake is in het bezit van het 1e pachtboekje uit 1844. Het geeft de pachtbetalingen en andere gegevens weer t/m 1886. Op dit 173-jaar oude document staat op blad 1 vermeld:
 ‘De Húer van Geert Warmink van het huijs en den kamp bij het huis en de nieuwen beijde kempe voer een som van 70 gülden en het húijs en dak en pannen onderhouden. Behalven de helfte van de pannen voor onze rekening en ook moeten zij dus alle de bij liggende getimmerten onderhoúden en van de boomvrúgten kunnen wij de helfte ontvangen.
De eerste hüer is verschenen geweest op Sunt Marten (11 november) 1844. H Boomhuis’.Gerrit Boomhuis Kadasterkaart 1832

Volgens de OAT behorende bij de kadasterkaart van 1832 heeft het huis en erf een oppervlakte van 199 M2. Ten oosten hiervan langs de Geele Beek een perceel bouwland groot 74 are en 10 centiare. Dit is de hierboven genoemde kamp.
Op blad 2 worden de betalingen vermeld: ‘Lage den 1 meij 1845. Geert Warmink (deze familienaam wordt in ieder geval tot 1888 gebruikt) betaalt op het jaar 1844 de som van 14 gülden H Boomhúijs.
Ontvangen van Geert Warmink 03 gúlden en 13 stuijvers voor klompen en tabak. H Boomhuis.
Ontvangen van Geert Warmink 30 gulden en een ver….. voor de ………………
Lage den 26 meij 1846 H Boomhuis
Ontvangen van Geert Warnink 16 gúlden den 21 januari 1847

De pacht wordt afwisselend geïnd door Hendrik Boomhuis, zijn vrouw Zwenne Boomhuis-Hannink of hun dochter Gesina Berendina Boomhuis.
Anna Margaretha Schroer overlijdt in Breklenkamp in 1865 oud 65 jaar en Johann Gerhard Warmes (landbouwer en klompenmaker) in 1872 oud 82 jaar.

Warmes-Recker (overgrootouders)

Bidprentjes Johannes Wilhelmus Warmers en Gesina Maria Rekers BreklenkampJohannes Wilhelmus Warmes, zie 2 hierboven, wordt erfopvolger. Hij is geboren op 4 mei 1820 in Lage. In 1844 vertrekt hij, oud 24 jaar, met zijn ouders naar het pachterf van Gerrit Boomhuis in Breklenkamp, gelegen aan de Geele Beek. Hij krijgt verkering met Gezina Maria Recker, die hij nog kent uit zijn jeugdjaren in Lage. Zij is geboren op 8 september 1831 en is een dochter van Henricus Franciscus Recker en Geertruida Lutkeveltmann uit Breklenkamp. Johannes en Gezina trouwen op 27 januari 1853 op het gemeentehuis in Denekamp.
Uit dit huwelijk worden 6 kinderen geboren: (allen geboren Breklenkamp 1 en gedoopt in de rk kerk HH Simon & Judas in Lattrop).
1 Gerardus Joannes, geboren 3 november 1853, ongehuwd overleden in Lage op 3 januari 1889, oud 35 jaar en 5 dagen later begraven in Neuenhaus.
Gerrit Jan, zo wordt hij ook wel genoemd, vertrekt op 28 october 1881 naar Lage waar hij waarschijnlijk als boerenknecht heeft gewerkt. Op 4 januari 1889 wordt zijn lichaam daar gevonden in het riviertje de Dinkel waarna wordt vastgesteld dat hij is verdronken. Men denkt dat hier geen sprake is van een misdrijf, maar dat hij in de Dinkel is gevallen en verdronk.J Warmers Breklenkamp verdronken in de Dinkel
Op 5 januari wordt de ‘Sterbeurkunde’ afgegeven in Lage die door noaber Johannes Wassink in Breklenkamp naar het gemeentehuis in Denekamp wordt gebracht. Hier wordt vervolgens ook een overlijdens-akte opgesteld. Een deel van de tekst luidt als volgt: “Vertaling overlijdens acte No. 1, Lage, den vijfden Januari achttienhonderd negen en tachtig. Voor den ondergeteekende, Ambtenaar van Frans Muntel in Lattropden Burgerlijken Stand, verscheen heden Johannes Wassink, inwonend zoon, mij persoonlijk bekend, wonende te Hollandsch Breeklenkamp, en verklaarde dat Gerrit Jan Warmes, inwonend zoon van  vijf en dertig jaar oud van de Katholieke Godsdienst, wonende te Hollandsch Breeklenkamp, geboren te Hollandsch Breeklenkamp, zoon van den klompenmaker Jan Willem Warmes, en diens huisvrouw Siena geboren Räkers, te Lage op den derden Januari van het jaar achttienhonderd negen en tachtig des namiddags ten tien ure is overleden”. Waarom hij niet in Lattrop wordt begraven is niet bekend.
2 NN levenloze zoon ovl. 18 januari 1858.
3 Geertruida, geboren 24 februari 1859, ongehuwd overleden in Ootmarsum op 25 januari 1933, oud 73 jaar, en op het rk kerkhof in Lattrop begraven op 28 januari.
4 Gezina, geboren 26 september 1863, overleden 14 maart 1865, 1½ jaar.
5 Gerardus, zie hierna.Jan Berend Roelink
6 Maria Warmes, geboren op 12 januari 1870. Voor haar huwelijk is zij dienstbode bij de familie Alink op Boomhuis in Lattrop. Zij trouwt op 7 juni 1901 met Jan Berend Roelink, geboren op 18 september 1862 op het erf Voot-smid in Lattrop. Zij vestigen zich op het erf Kleiboer nabij de kleiafgraving van de steenfabriek.
Bevolkingsregister 1901-1923: inwonend Hermannus Franciscus Muntel, knecht, geb. 1894. Dit is Frans Muntel, later huisslachter, bijnaam Frenske, die 1925 trouwt met Johanna Aleida Grote Punt van het plaatsje GetJan-Jannes aan de Esweg in Lattrop.
Joannes Wilhelmus is landbouwer op Warmes van 1844 tot 1853 waarna zijn zoon Gerardus het erf overneemt. Joannes overlijdt hier op 14 maart 1897, oud 76 jaar en Gezina op 3 maart 1905, oud 73 jaar. Op het bidprentje van Joannes wordt hij Warmers genoemd en zijn vrouw Rekers.

Graads Warmes en Meike Loman (grootouders)

Graads Warmes en Meike Loman BreklenkampGerardus Warmes, zie 5 hierboven, wordt erfopvolger en is geboren op 2 juni 1866. Hij trouwt op 13 april 1899, 32 jaar, met Maria Loman geboren 7 januari 1871 op Oude Beijerink of Ool Baijink aan de huidige Damweg in Tilligte.
Uit dit huwelijk worden 10 kinderen geboren: (allen geboren Breklenkamp 1 en rk gedoopt in Lattrop).
1 Gezina Geertruida (Sina), geboren op 25 october 1900. In haar jonge jaren is zij dienstbode bij de familie Meinders-Laarhuis, onderwijzer in Breklenkamp.
Zij overlijdt ongehuwd op 16 augustus 1976 in het verpleeghuis in Denekamp. Op haar bidprentje de vele verdiensten voor de familie en gemeenschap in Lattrop en Breklenkamp.Gerard en Sina Warmes Breklenkamp
‘Na een langdurig ziekbed is zij van ons heengegaan. Te midden van haar familie had zij een eigen plaats, een taak bijna. Zij vormde een middelpunt, meelevend, belangstellend en helpend voor zover haar mogelijkheden gingen. Ook in de parochie van Lattrop vervulde zij in haar goede jaren een belangrijke rol. Haar liefde voor de Missie kwam tot uiting in een grote ijver voor de Pauselijke Missiegenootschappen, waarvan zij vele jaren hoofdzelatrice was. Ook de ijver voor Gods huis ging haar ter harte: zij zorgde mede voor een waardig aanzien van de kerk van Lattrop…’.
Jan ter Brake: “Tante Sina is dienstbode geweest bij fam. Meinders en heeft oom Johan geholpen toen hij zijn bedrijf begon tot hij in 1933 trouwde. Later werkte ze mee op de boerderij met oom Gerard zoals zo veel vrouwen in die tijd. Bovendien heeft ze veel tijd gespendeerd aan het schoonhouden van de kerk (vrijwilligerswerk). Ze is volgens mij geen dienstbode geweest bij Molendijk en Goosink. Dat bleef wel beperkt tot een keer helpen als het zo uitkwam”.
2 Gerhardus Johannes (Gerard), geboren op 24 juni 1902 en ongehuwd overleden op 30 october 1958.
Gerard is de erfopvolger en bebouwt de boerderij van 1932 tot aan zijn dood in 1958. Omdat hij niet getrouwd is moet er een erfopvolging komen. Deze werd gevonden in de persoon van de jongste dochter Truus (zie 10 hierna).
Johan Warmes en Leida Huisken Lattrop3 Johannes Gerardus (Johan), geboren op 11 februari 1905. Hij trouwt in 1933 met Aleida Johanna (Leida) Huisken geboren op 7 juni 1905 op het erf Soerman in Breklenkamp.
Hij wordt timmerman en bouwt eigenhandig zijn eerste werkplaatsje achter de schuur bij het ouderlijk huis in Breklenkamp. Als hem eens gevraagd werd of zijn werkplaatsje niet wat aan de kleine kant was, reageerde hij: ‘As ik dan ne ledder wil maakn, doo’k de deur wa los’.  Eind jaren ’20 krijgt hij de mogelijkheid een winkel-woonhuis in Lattrop te kopen. De familie Keuters is hier failliet gegaan en het onroerend goed wordt aangekocht door Ruël op het erf Boomhuis in Lattrop. Met behulp van de invloed van pastoor Brandts wordt hij hiervan eigenaar. Johan overlijdt op 27 mei 1986 in het RK Ziekenhuis ‘Heil der Kranken’ in Oldenzaal, oud 81 jaar en Hanna op 25 augustus 1989, oud 84 jaar. Kinderen: Jan, Gerard, Marietje, Frans, Harrie en Els.
4 Levenloos geboren zoon, overleden op 23 januari 1907.
5 Hendrikus Wilhelmus (Hendrik), geboren op 30 december 1907 en overleden op 20 januari 1908.
6 Johanna Maria (Hanna), geboren op 30 december 1907, tweelingzuster van Hendrik. Zij is verloofd met Alphonsus Gerardus (Gerard) ter Brake, geboren in 1906 op waarschijnlijk het plaatsje Silderjans nu Nijboer in Noord Deurningen. Johan ter Brake: “Gerard bracht in de oorlogsjaren enige tijd door in een strafkamp in Duitsland. Hij had na terugkeer uit het kamp een scheur in zijn maag en hij kreeg er later nog longkanker bij”. Korte tijd later overleed hij.
Hanna trouwt daarna met Gerhardus Johannes (Gait) Groote Punt van het plaatsje Ewwink in Beuningen. Hanna overlijdt hier op 27 augustus 1949, oud 41 jaar waarop Gait alsnog hertrouwt.Trouwfoto Groote Punt-Warmes Beuningen
7 Hendrikus Wilhelmus (Hendrik), geboren op 19 augustus 1910 en overleden op 15 october 1911.
8 Aleida Geertruida, geboren op 19 augustus 1910, tweelingzuster van Hendrik nr 7 hierboven. Overleden op 3 september 1911.
9 Hendrikus Wilhelmus (Hendrik), geboren op 10 januari 1913 en ongehuwd overleden op 22 augustus 1939. Jan ter Brake: “Hendrik Warmes heeft in zijn jeugd hersenvliesontsteking gehad. Met de stand van de medische wetenschap in die tijd was het niet vreemd dat je hier gehandicapt uitkwam, als je het al overleefde. Geestelijk was er niets aan de hand maar lichamelijke inspanning was al snel te veel. Dat hij maar 26 jaar werd had hier ook mee te maken”.

Johan ter Brake en Truus Warmes (ouders)

10 Geertruida Susanna (Truus), geboren op 27 maart 1915. Zij trouwt op 27 oktober 1948 in de rk kerk in Lattrop met Johannes Hendrikus (Johan) ter Brake, broer van Gerard, zie hierboven nr 6. Johan is geboren op 6 januari 1920 op een huurboerderij van Weenders-Enkman in Tilligte. Truus trekt bij Johan en zijn ouders in en hier worden hun 7 kinderen geboren; de laatste in 1959. Nog datzelfde jaar in mei verlaat het gezin en schoonouders dit boerderijtje en gaan wonen op het ouderlijke huis van Truus in Breklenkamp. Zie nr. 2 hiervoor.
Trouwfoto Groote Punt-Warmes BeuningenDe ouders van Johan zijn Bernardus Joseph (Bernard) ter Brake, geboren in 1878 op Haarboer in Klein Agelo. Hij trouwt in 1905 met Maria Hendrika Siebels uit Noord Deurningen. Na haar overlijden in 1915 hertrouwt Bernard in 1916 Maria Gesina (Meike) Ruël, geboren in 1881 op het erf Keujer in Lattrop. Meike overlijdt in Breklenkamp op 13 maart 1967, oud 85 jaar en Bernard op 2 december oud 89 jaar.
Voor haar huwelijk is Truus dienstbode bij de volgende families in Lattrop: Rerink-Groeneveld (Bossem), Meijners-Hulsmeijers (Waterkuper), Niehoff-Groeneveld (SniederBerends Jens) en Wigger-Bruns (Wigger).
Johan is o.a. landbouwersknecht bij de familie Weenders op Enkman in Tilligte. Jan ter Brake: “Als 's avonds bij boer Enkman in de keuken, op de knieën, een Rozenhoedje werd gebeden waren de knechten en meiden daar ook bij aanwezig. Was deze afgelopen dan werden nog 10 Weesgegroetjes gebeden voor de 'onderste la'. Met 'onderste la' werd bedoeld: voor de overledenen waarvan de bidprentjes werden bewaard in de onderste lade van het kabinet”.
Gedurende de oorlogsjaren was hij knecht bij de fam. Kuiper op Damhuis in Noord Deurningen. Zie ook website www.heemkunde-lattrop-breklenkamp.nl , ‘In gesprek met…, ‘Johan ter Brake in Breklenkamp’.
Als Johan en Truus in mei 1959 naar Breklenkamp verhuizen bestaat hun gezin uit 8 personen. In Breklenkamp woont dan nog Sina Warmes oud 58 jaar.
Kinderen: Maria ?1949 levenloos, Bennie *1950, Mieke *1952, Jan *1953, Trees *1955, Christien *1957 en José *1959.

Van pacht naar eigendom…

Tot 1849 is de boerderij eigendom van de familie Boomhuis. Door vererving komt dit in het bezit van vervolgens BJ Koning in Lage (1873), Johan Bosman (1908), Francina Johanna Bosman (1921), Frederika Bernharda Marsmeijer-Bosman en Gesina Johanna Bosmann die ook de verkopende partij in 1949 zijn.
Na de 2e wereldoorlog wordt door de Nederlandse regering het bezit van onroerend goed in Nederland van de nazigezinde Duitse eigenaren onteigend. Dit volgens het Besluit Vijandelijk Vermogen. Dit geldt voor het hele erve en goed Boomhuis in Lattrop. Hieronder vallen het erf Boomhuis (Schröder), de boerenplaatsjes Pandoer (Horsthuis), BekJan (Ruël) en VeldJan (Pikkemaat) in Lattrop en de Kniep (Lansink) in Tilligte.
Op 11 augustus 1949 wordt het eigendomsbewijs door de partijen ondertekend. Verkocht wordt aan Gerhardus Johannes Warmes, landbouwer wonende te Breklenkamp Br 1: “De tot op heden door hem gepachte boerderij staande en gelegen te Brekkelenkamp en Lattrop bestaande uit huis, plaatselijk gemerkt Br.1 met schuur, erf, bouw-, wei- en hooiland, en woeste grond, samen groot twaalf hectaren zeven en zeventig aren en zestig centiaren. …de kooper verleent bij deze aan de Staat het recht om het jachtrecht tot gemelden datum te verhuren of te verpachten, komende de te dier zake te ontvangen pachtpenningen ten behoeve van den Staat…”.

Boerderij ter Brake Breklenkamp 2012

Boerderij ter Brake Breklenkamp 2012


Stamboomschema Warmes Breklenkamp

Stamboomschema Warmes Breklenkamp