Website: www.heemkunde-lattrop-breklenkamp.nl
Deze nieuwsbrief wordt u aangeboden door de redactie van de website………………………….
Op deze site vindt u o.a. de rubriek ‘Nieuws/mededelingen’ waarin actuele wijzigingen of aanvullingen worden vermeld. Met deze nieuwsbrief willen wij u op de hoogte brengen van nieuwe artikelen en, waar nodig, om uw medewerking vragen.
Hebt u geen interesse in deze mail dan kunt u zich hiervoor afmelden. Een bericht naar de redactie is voldoende: b.busscher@kpnplanet.nl of met het Contactformulier op de site.
Nieuws/mededelingen:
Geplaatst op de website:
# In de rubriek Nieuwsbrieven: Nieuwsbrief 2020-6
# In de rubriek Erven: bewoners Görtemaker in Tilligte
# In de rubriek In gesprek met…: Herman Pikkemaat Klein Agelo 1977
# in de rubriek Erven: Bewoners Klinge in Tilligte
Jeugdherinneringen H Pikkemaat Klein Agelo 1977 (1)…
Jeugdherinneringen
Geschreven en uitgegeven door
H. Pikkemaat
ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag 1977
Herman Pikkemaat is het 4e kind en 3e zoon van Gradus Pikkemaat en Hendrika Maria Broekhuis in Klein Agelo waar hij is geboren op 14 juni 1897 en overleden 9 juli 1994 in Beek-Ubbergen bij Nijmegen. Zijn vader Gradus is geboren in 1854 op de boerderij Enkt of Enkman in Tilligte. Zijn moeder Hendrika is geboren in 1860 op Broekhuis in Klein Agelo. Gradus trouwt in 1889 bij haar in. 
. Hij wordt erfopvolger op Broekhuis en trouwt in 1920 met Maria Hendrika Wiegink uit Klein Agelo. Hij heeft een oudere zuster Hendrika Maria (Marie) geboren in 1893. Zij trouwt in 1922 met Gerrit Jan Hermannus Bartelink geboren in 1896 in Losser, hoofdonderwijzer. En nog een oudere broer Johannes Marinus (Johan) geboren in 1894. Hij trouwt in 1921 met Geertruida Euphemia Ottenhof van het gelijknamige café in Ootmarsum en trekt bij haar in. Dan nog een jongere broer Gerardus Antonius geboren in 1900. Hij bouwt niet ver van Broekhuis een nieuwe boerderij en trouwt hier met Geertruida Gezina Damhuis van Bokum in Tilligte. Dan is er nog een jongste zuster Johanna Christina geboren in 1905. Zij trouwt met Gerrit Kooter uit Blokker in Noord-Holland en vestigen zich in Nijmegen.
Wanneer één van de kleinkinderen zoveel plezier heeft aan de herinneringen uit mijn jeugd als ik gehad heb aan de schaarse aantekeningen van mijn voorouders, dan is de moeite, die ik neem ze op schrift te brengen rijkelijk beloond. Ik zal ongeveer drie jaar geweest zijn, toen moeder mij op een mooie zomermiddag door den ‘gaarden’ bracht. Ik moest alleen de maat doorlopen naar het vonder over de 
deelsgraven, dan over een paadje door het hoge riet, waarna ik dan de boerderij van oom Jan kon zien liggen. Moeder keek me na tot ik tussen het riet verdween. Later heb ik die tocht vaak alleen gemaakt. Ik wist nu de weg en ik had het goed bij tante en werd echt verwend, want oom en tante hadden geen kinderen. Een ander gebeuren uit mijn vroegste jeugd was de komst van een nieuwe knecht: Jan Bossink. Vader was op zondagmiddag, ik vermoed op 29 of 30 april 1900, met paard en wagen naar de Postelhoek gereden om zijn kist met kleren te halen. Graag was ik 's avonds opgebleven om de nieuwe knecht te zien, maar dat lukte niet. Naar bed en wachten tot de volgende morgen.
Deze Jan Bossink heeft veel voor mij betekend. Tot zes jaar trok ik, als het mooi weet was, geregeld met hem mee naar het werk. Plaggen steken in de Veldriet of in de Grote of Kleine Mös (mors). De plaggen, die in de laagste gedeelten werden gestoken, dienden in de winter voor het toedekken van de aardappels en bieten. De heideplaggen dienden, na met koemest vermengd in de mestvaalt vergaan te zijn, al mest op het land. Vaak mocht ik met vader mee als de plaggen naar huis gehaald werden. Ook hadden we een groot heideveld achter het kanaal (Almelo-Nordhorn). Wanneer daar de plaggen gehaald werden, was het een tocht van een uur heen en een uur terug. Voor mij was het een echt feest naast mijn vader op de wagen over de eenzame zandweg te rijden; aan de ene kant heide en aan de andere kant het Agelose Broek. Kieviten begeleidden ons, wulpen zeilden met hun typisch hoge geluid over ons heen en grutto's vlogen luid roepend van ‘grutto…grutto…’ angstig boven onze hoofden, als we te dicht in de buurt van hun jongen kwamen.
In de verte zagen we drie boerderijen liggen, de Pandoer aan het kanaal, Lienensnieder meer in de richting Volthe en tussen die twee nog een boerderij waarvan ik de naam niet meer weet. (Red.: Wönderboer). Verder was het een onbewoonde streek. Onderweg was er veel te vragen over de dieren die we zagen. Hazen en konijnen, ooievaars en reigers en als het 's avonds wat laat was geworden, hoorden we het donker het geluid van de roerdomp. In de Veldried wist ik in de laagte, waar het water lang bleef staan, al spoedig de broedplaatsen van de waterhoentjes. De klompen en kousen uit en dan wadend door het water van de ene gras- of rietpol naar de andere om de eieren uit te halen. Het was net of de dieren in kolonies leefden. Ook herinner ik me, dat er op de heide vele soorten vlinders leefden, die men nu practisch nooit meer ziet. Zijn deze met de heide ook verdwenen? Als de plaggen op de heide een poos hadden gedroogd moest ik, toen ik fietsen kon, naar de heide om de plaggen twee aan twee tegen elkaar te zetten om ze door en door droog te laten worden. Meestal moest dat op woensdag- of zaterdagmiddag gebeuren.
Heel alleen was je dan op de ‘grote, stille heide’. Schapen zag men er niet meer. Vlug maakte ik het werk af, zette de fiets onder een den of berk en dan ging ik zwerven om nesten te zoeken of in een sloot te vissen. De ekster en de vlaamse gaai (marklauw) nestelden in de lage vliegdennen, die verspreid op de heide stonden. Ofschoon ik geen hengel of net had, wist ik toch wel vis te verschalken. Hoe? Ik zocht wat rijshout (kleine berkentakjes), gooide dat in de sloot. Tien meter verder deed ik hetzelfde, nam wat plaggen of een bundel lis en gooide dat op het hout. Dan maakte ik met een stok het water troebel en ging bij de sloot zitten en keek of de vissen nog biet boven kwamen om beter te kunnen ademhalen. Meestal duurde dat niet lang. Dan stapte ik in het water en probeerde de vis van achteren te grijpen, wat gemakkelijk lukte. Toen ik vijf jaar was, moesten de pokken worden ingeënt, anders mocht ik aanstaande april niet naar school. Op een mooie junidag stapte ik met vader langs de straatweg naar de school van Tilligte. Het was een belevenis voor mij toen een auto, die ik voor het eerst van dichtbij zag, zo maar op ons toereed. We gingen eerbiedig aan de kant en een stofwolk achterlatend ging het gevaarte ons gelukkig voorbij. Dat was wat! Een wagen zonder paarden en nog snel rijden ook!
Wordt vervolgd…
Contactformulier op website…
Naar wij onlangs vernamen zijn de reacties die via het Contactformulier op de Website zijn verzonden niet doorgestuurd naar de redactie. Oorzaak hiervan was dat het corresponderende mailadres geblokkeerd was. Dit is inmiddels hersteld.
Familie Ruël van Schepsdorf naar Lattrop (7)…
Hoofdstuk IVb
Maria Engelina Ruël x 1902 Bernardus van Deth…
Maria Engelina Ruël is geboren op 10 september 1880 in Neuenhaus. Zij trouwt op 11 augustus 1902 met Bernardus van Deth geboren 5 mei 1877 in Zwammerdam in Zuid-Holland. De vader van Bernardus is Abraham Jacobus van Deth geboren in Haastrecht Zuid-Holland. Hij trouwt met Maria Wilhelmina Jansen uit Zwammerdam. Abraham is volgens de burgerlijke stand polderwerker en heeft mogelijk nog gewerkt bij de aanleg van het kanaal Almelo-Nordhorn. Daarna is hij timmerman geworden. Het gezin woont eerst nog in Neuenhaus, de geboorteplaats van Maria Engelina. Uit dit huwelijk worden 6 kinderen geboren:
1 Johanna Maria van Deth geboren 10 november 1903. Zij trouwt met Weustink, verder onbekend.
2 Antonius Jacobus (Antoon) van Deth geboren 14 october 1904. Hij trouwt met Bertha Bos en na haar overlijden met Mina Tijink.
3 Bernardus Bartholomäus Gradus (Bernhard) van Deth geboren 14 april 1907. Hij trouwt met Tekla Hedwig Lüken geboren 30 november 1906 in Holtenau bij Kiel (D). Bernardus blijft op het ouderlijk huis wonen. Tekla overlijdt hier op 13 october 1977 oud 70 jaar en Bernhard op 6 april 1990 oud 82 jaar.
4 Maria Johanna van Deth geboren 6 augustus 1910. Zij trouwt met August van Benthem, verder onbekend.
5 Gerhardus Bartholomäus van Deth 1912-1998, trouwt in 1948 met Joets Munkácsi ~1918-2010 geboren in Hongarije.
Bovenstaande kinderen worden geboren in Neuenhaus. In 1914 koopt Bernardus een stuk grond aan de Brandlichterweg in Denekamp, nu bakkerij van Deth waar hun jongste dochter wordt geboren:
6 Gesiena Cornelia (Sientje) van Deth geboren 15 september 1923.Zij overlijdt op 1 maart 1926 oud
2½ jaar.
Maria Engelina overlijdt op 7 februari 1958 oud 77 jaar en Bernardus op 9 april 1961 oud 83 jaar.
Kinderen van Deth-Ruël, vlnr Johanna Maria *1903 - Antonius Jacobus (Antoon) *1904 – Bernhardus Bartholomäus Gradus (Bernhard) *1907 – Maria Johanna (Marie) *1910 en Gesiena Cornelia (Sientje) 1923-1926.
Hoofdstuk V
Jan Berend Ruël x 1880 Gesina Keujer…
Jan Berend Ruël is geboren 17 januari 1843 op Snieders-Willem in Lattrop. Jan Berend werkte in 1861, 18 jaar oud, als dienstknecht bij de familie Groeneveld, Lattrop No. 78 de 'Winkel-Stokke'. Ook was hij boerenknecht bij 'Oude Stokke' Lattrop No. 89, nu plaatselijk nog bekend als 'Stokn-Gead', tegenover de oude Lagere School aan het begin van de Bergvennenweg, bewoond door de familie Haamberg. Eveneens was hij boerenknecht bij 'Stokke' Lattrop No. 90, nu Bodde aan de Bergvennenweg.
Hij trouwt op 30 april 1880 met Gesina Keujer, geboren 15 januari 1860 op Keujer in Lattrop. Jan Berend wordt hier landbouwer. Uit dit huwelijk worden 6 kinderen geboren:
1 Maria Gesina (Meike) Ruël geboren 24 juni 1881. Zij trouwt op 19 october 1916 met de weduwnaar Bernardus Joseph (Bernard) ter Brake geboren 16 maart 1878 op de Haarboer in Klein Agelo, later Olde Meule, nu Borgerink. Bernard was eerder getrouwd met Maria Hendrika Siebels en woont met 4 jonge kinderen op een huurmansplaats van boer Enkman. Uit het 2e huwelijk worden nog 5 kinderen geboren.
8 Gezina Maria (Sientje) ter Brake 1917-2009 en trouwt op 29 februari 1946 met Johannes Theodoor Schulte 1920-1975 geboren in Noord Deurningen.
9 Bernardus Gerhardus (Bernard) ter Brake 1918-2004, trouwt met Maria G Oude Nijhuis 1921-2008 van Groonman in de Buurtschap Denekamp; naar Groot Agelo.
10 Johannes Hendrikus (Johan) ter Brake 1920-2006, trouwt in 1948 met Geertruida Susanna Warmes 1915-1997 geboren in Breklenkamp.
11 Fransiscus Hermanus (Frans) ter Brake 1921-1981 trouwt in 1954 met Geertruida Theresia Weustink geboren 1928 in Denekamp.
12 Antonius Martinus (Toon) ter Brake 1923-1994 trouwt in 1958 met Suzanna Theresia (Santje) Bartels geboren in 1927 aan de Zoekeweg in Reutum.
2 Johannes Bernardus Ruël geboren 1884, zie Hoofdstuk Va.
3 Hermannus (Herman) Ruël 1889-1954, trouwt in 1926 met de weduwe Maria Geziena (Sina) Alink 1886-1950 op Boomhuis in Lattrop. Zij trouwt eerder in 1914 met Bernardus Schröder 1875-1925 geboren op ’n Dokter in Mander. Uit dit 2e huwelijk zoon Bernard Gerhard Jozeph (Bennie) Ruël geboren 28 augustus 1928. Hij vertrekt als dienstplichtig soldaat naar Indonesië en sneuvelt in Kediri op 17 maart 1949 oud 20 jaar. Op 19 mei wordt hij herbegraven op het Ereveld Soerabaja in Kediri.
4 Johanna Ruël 1892-1932, trouwt in 1919 met Jan Goosink (Derks-Jan) 1889-1971 in Breklenkamp.
Uit dit huwelijk 8 kinderen:
1 Hermanus FG (Herman) Goosink, trouwt met Hendrika Maria Johanna Velthuis 1928-2006, naar Oldenzaal.
2 Gerardus (Gerard) Goosink 1920-1995, trouwt in 1954 in Kampen met Maria Gezina (Marie) Wigger geboren 1923 op Groot-kuper in Lattrop.
3 Marie Goosink ~1921-2006 Tubbergen, trouwt met Marinus Veldhuis.
4 Bernhardus Gerhardus Jozef (Bernard) Goosink 1923-2010 Almelo, trouwt met Wilhelmina Nijenkamp.
5 Hendrikus Johannes (Hendrik) 1925-1994, trouwt met Geertruida Maria (Truus) Roelink 1934-2017 geboren op Vootsmid in Lattrop en overleden op Derks in Breklenkamp.
6 Nn Goosink levenloos geboren kind 26-11-1926.
7 Johannes (Jan) Goosink 1927-2009, trouwt in 1958 met Marietje Ribberink 1928-2001, geboren op Möschoes in Tilligte. Jan vestigt zich in Tilligte en wordt bakker.
8 Maria Geziena (Sientje) Goosink 1930-2018. Pastoorsmeid bij pastoor Leferink in Lattrop en vertrekt in 1959 met pastoor Leferink naar Luttenberg. Hier trouwt zij kerkelijk op 31 juni 1963 met Johannes Gerhardus Otten 1925-2018, geboren in Luttenberg.
5 Gerardus Johannes Ruël *1898, zie Hoofdstuk Vb.
6 Jan Ruël *1900, zie Hoofdstuk Vc.
Jan Berend overlijdt op 18 maart 1910 oud 67 jaar en Gesina Keujer op 4 juni 1921 oud 61 jaar.
Wordt vervolgd…
De familie Jonkers in Lattrop van 1940 tot 1946, een roerige tijd…
Zoals jullie weten ben ik al een tijd bezig met het boek over de familie Jonkers in Lattrop. Ik wil jullie even informeren hoe ver ik daarmee ben. Ik heb dezer dagen het manuscript afgerond. Het tekstbestand is 55 pagina's groot. Het was aardig wat werk, maar door de coronaregels en het daardoor honkvaster zijn, heb ik er de laatste tijd met enige regelmaat aan kunnen werken. Het zoeken naar gegevens was soms lastig. Vooral dat van pa Jonkers over zijn krijgsgevangenschap in Duitsland. Hij heeft er zelf nooit veel over verteld. Dankzij oude documenten van hem en internet en de hulp van Anneke daarbij hebben we toch heel wat kunnen achterhalen. Nu moet ik het boek gaan editen, gaan opmaken, de relevante foto's en documenten bij de tekst zoeken en die in het concept gaan plaatsen. Dat is nog aardig wat werk, maar wel leuk om te doen. Ik hoop nu over enige maanden het boek voor een proefdruk gereed te hebben. Ik schat dat het ca. 100 bladzijden dik wordt. Ik houd jullie op de hoogte. Hieronder alvast de indeling van het boek en pa en ma Jonkers in hun jonge jaren.
Het ga jullie goed en blijf gezond!
Jaap Werner
De familie Jonkers in Lattrop van 1940 tot 1946, een roerige tijd…
1. Inleiding
2. Wat een paar oude foto’s en de naam Jonkers in Lattrop al niet losmaken.
3. Eindelijk kunnen pa en ma trouwen
4. Pa en ma in Lattrop
5. Pa Jonkers, krijgsgevangene in Altengrabow, Straatsburg en Stuttgart
6. Ma Jonkers alleen met zes kinderen in Lattrop
7. Miep Van Gool in Lattrop
8. Pa Jonkers terug in Lattrop
9. Familie Jonkers naar Breda en verder
10. Terug naar Lattrop, kamperen op de Bergvennen
11. Terug naar Lattrop, viering 600 jaar Binnenveeld
12. Terug in Lattrop, 1985, Pa en ma Jonkers 45 jaar getrouwd
13. Anneke nogmaals in Lattrop
14. Epiloog
1. Inleiding
Toen ik in de zestiger jaren in de familie kwam, hoorde ik in huize Jonkers regelmatig over Lattrop praten. Ik had nog nooit van dat dorp gehoord. Het bleek de woonplaats van pa en ma Jonkers in de oorlogsjaren en de geboorteplaats van Anneke en haar oudere broers Piet en Hans. Ze waren pas getrouwd en kwamen in Twente terecht, in een totaal andere streek. Pa Jonkers kon daar namelijk bij de douane komen en hij vond daar ook woonruimte. Ze beleefden er een bijzondere en indrukwekkende tijd.
Hoewel er genoeg te eten was werd het leven in Lattrop in de oorlog voor de familie Jonkers zwaar omdat pa Jonkers in 1943 als krijgsgevangene naar Duitsland werd afgevoerd. Gelukkig kwam hij na de oorlog weer naar Nederland en Lattrop terug. Negen maanden daarna werd mijn vrouw Anneke Jonkers geboren. De eerste jaren van een pas samenwonend stel zijn altijd heel bijzonder, maken veel indruk; het is wennen aan elkaar en de woonomgeving. Hun verblijf in Lattrop was wel héél bijzonder. Pa en ma Jonkers hadden altijd veel verhalen over hun leven daar en ze kwamen er regelmatig op terug. Ik mocht van tijd tot tijd met de familie Jonkers mee naar Lattrop en kwam zo ook in contact met vrienden en kennissen van hen.
Anneke en ik zetten later die bezoekjes voort en dan hoorden we weer nieuwe verhalen hoe pa en ma Jonkers daar leefden en hoe men tegen ze aankeek. Ook tante Miep, jongste zus van ma Jonkers die in de oorlog ook regelmatig in Lattrop was en is een dankbare bron van informatie. Pa Jonkers was fotograaf van beroep, eerst in de burgermaatschappij in Breda en later bij de Luchtmacht. Hij was een goede en verwoed fotograaf. Hij maakte veel privéfoto’s in Lattrop. Na hun overlijden kwamen de negatieven, foto’s en documenten in het bezit van Anneke. Toen Anneke die oude negatieven weer eens doornam heeft ze alles laten afdrukken. Daarmee zijn we in 2004 in Lattrop rondgegaan om na te vragen wie er op de foto’s stonden. Zo konden we veel van hun Lattropse vrienden, kennissen en of de nazaten opsporen en blij maken met een foto van hun familie en van Lattrop. Daarbij kwamen voor ons steeds weer nieuwe verhalen los over de familie Jonkers in Lattrop.
Ik werd door menige Lattropper gestimuleerd die vast te leggen. Zij vonden dat wij, Anneke en ik, veel wisten over oud Lattrop en Lattrop in de oorlog. Door omstandigheden is de kennis en zijn de foto’s en documenten van pa Jonkers nauwelijks in het Millenniumboek “Lattrop en Breklenkamp door de jaren heen” terecht gekomen. Ook dat was voor mij een reden dit boekje te maken. Ik heb daarin alle losse eindjes van het verblijf van de familie Jonkers in Lattrop in samenhang willen vastleggen voor de familie Jonkers en voor hun Lattropse vrienden, kennissen en hun nazaten.
Jaap Werner, Schoonzoon van pa en ma Jonkers
Autobiografie Past. C. Borggreve Tilligte (5)…
PRIESTERWIJDING OP 14 JULI 1945…
In Holland was de oorlog in 1945 afgelopen en toen we in 1946 gewijd werden, konden we gelukkig een prettig Priesterfeest vieren. Mijn vader en mijn moeder met mijn zus zijn bij mijn priesterwijding geweest. Maar mijn broer Gerard bleef op de boerderij in Tilligte achter. Het was een mooie plechtigheid door Mgr. Lemmens (foto links), Bisschop van Limburg. We zijn met ons zessen priester gewijd op 14 Juli 1945. Samen met mij Pater Ikink, Staring, Schothuis, Haryoko en Seraphinus Theeuws. Het was een drukke dag met onze familieleden en een gezellig feest, en met ontroering in ons hart gaven we na de plechtige wijding onze eerste zegen aan vader en moeder en familieleden.
En met dankbaarheid in ons hart hebben we de volgende dag onze eerste H. Mis gelezen, en voor de eerste keer de H. Communie uitgereikt aan onze familieleden, die zo ontroerd waren, dat ze huilden van blijdschap. Nog ontroerender was de eerste plechtige H. Mis in de eigen parochiekerk in Tilligte. Dat gebeurde op 7 Augustus 1946, juist op mijn naamfeest. In Tilligte bereidden de familieleden en alle parochianen zich voor om mij met grote feestelijkheden te ontvangen. Op de grens van de parochie werd een grote erepoort opgericht op de straatweg Denekamp-Tilligte. Daar werd ik op 6 Augustus met grote vreugde ontvangen met een mooie toespraak van meester Voorpostel. Daarna ingehaald met ruiters en versierde wagens zoals een bruid en bruidegom feestelijk wordt ingehaald. Bij de grens van onze wijk stand weer een grote erepoort, en tenslotte voor het ouderlijk huis ook weer een erepoort, versierd met mooie bloemen.
De gehele parochie Tilligte en familieleden waren vertegenwoordigd en leefden met dat heuglijke feit mee. Alleen onze
families in Duitschland waren absent, want ze mochten nog niet de grens over, vanwege de vijandelijke toestand tussen Duitschland en Holland.
Het was onder het pastoraat van pastoor Maathuis in Tilligte, maar Past. Bremer uit Hilversum was ook tegenwoordig, en alle priesterzonen van de Karmel en Confraters, n.l. Pater Petrus Thomas Ribbert, Pater Koopman, Pater Damhuis, die de feestleider was van de plechtigheid. Ook Pater Mollink en Ribberink, Frederikus en broeder Winkels. Het was een nooit te vergeten dag van zang, toespraken en feestmaaltijden.
Daarna een paar weken vacantie en daarbij ook nog een gezellige dag na mijn eerste H. Mis in het klooster der Zusters Benediktinessen in Oldenzaal, waar de zus van mijn moeder, het meisje dat ik had leren kennen vroeger op de boerderij, zuster was geworden. Een plechtige H. Mis met assistentie van Pater Arts, O. Carm. en een kapelaan. Alles gebeurde achter de tralies.
Die vacantiedagen waren snel voorbij. Ik mocht nog twee dagen de grens naar Duitschland over, om daar mijn ooms en tantes te bezoeken en daar in de kerken de H. Mis te lezen. En daarna weer terug naar Merkelbeek om de studie voort te zetten voor het juridisch examen om te mogen biecht horen. Dat moesten we maken in Rolduk en op 4 Augustus 1947 kreeg ik de volmacht van Mgr. Yoseph H.G. Lemmens, Bisschop van Roermond, om biecht te horen, en de zonden van de zondaars te vergeven. Op 14 Juli 1946 kreeg ik het diploma van de filosofiewetenschappen van het Seminarie Merkelbeek, van Pater Valerius Hoppenbrouwers. In die tijd gingen we vaak op assistentie naar andere parochiekerken, om de pastoor te helpen of te vervangen.
HET PASTORALE JAAR IN OSS 1947-1948
Vanaf 15 Juli 1947 tot 26 Sept. 1948 verhuisden we naar het Karmelklooster in Oss, om daar het pastorale jaar door te maken, met veel studie in preken, dopen, biecht horen en op assistentie in andere parochies. De boekhoudlessen kregen we van een leraar in Nijmegen. Elke Maandag met de trein op en neer van Oss naar Nijmegen, en zo kwamen we ook vaak op de Doddendaal op de Karmel, wat tijdens de oorlog verwoest was.
Op het einde van het pastorale jaar in Oss ben ik eens naar Tilligte gefietst (cadeau van de familie uit Tilligte bij mijn Priesterfeest). De reis ging via Nijmegen en Zutphen, ongeveer 100 km.. ‘s Morgens om half 6 vertrokken uit Oss en na de middag om half vijf kwam ik goed gezond bij mijn vader en moeder in Tilligte aan. Ze maakten het allen goed. In het Pastorale jaar in Oss heb ik de traditionele Catechismus weggegooid, een boekje dat alleen uit vraag en antwoord bestond en ik heb het vervangen door een ‘godsdienst in woord en beeld’.
De kinderen moeten niet alleen horen maar ook zien en actief meewerken met tekenen en schrijven in de klas. Dat spreekt de kinderen meer aan. En later heb ik dat boekje in het Javaans en Indonesich vertaald. Mijn klasgenoot Ikink was al in het begin van het jaar 1947 naar Brazilië vertrokken als Missionaris. En onze Javaanse medebroeders bereidden zich voor om terug te keren naar Indonesië, maar Andreas Haryoko ging nog eerst een jaar naar Rome om daar te studeren en professor te worden. En pater Adriaan Staring ging ook naar Rome om te studeren en Seraphinus Teeuws nam een andere taak op zich. En zo bleven Eligius Schothuis en ik alleen over in Oss om daar het pastorale jaar door te brengen.
Op zekere dag was Pater Noordermeer teruggekomen van een vergadering met de Provinciaal en enkele missionarissen in Nijmegen, en hij vroeg mij of ik naar de Missie wilde gaan. Ik had er nog nooit over nagedacht maar ik vond het wel goed want ik had al 2 jaar Javaans gestudeerd in Merkelbeek. Hij zei “Wacht maar tot je bericht krijgt van de Provinciaal”. En na een paar weken kwam er op 30 October 1947 een brief van pater Augustinus Nolte, O. Carm., die mijn vroegere leraar in Oldenzaal was.
(Voor inhoud brief zie bijlage 1.) Wordt vervolgd…
1937-03-01 Lattrop onder water… (zie nieuwsbrief 2020-6)
Toen ik de foto met het water -dicht bij de boerderij- zag, dacht ik aan de boerderij Dasseler in Lattrop. Ik ben niet 100%
zeker, maar als eerste foto in de bijlage stuur ik een overzicht hoe hoog het water van de Dinkel bij de boerderij Dasseler kwam (zie bijlage foto: Het Dasseler bij hoog water). Toen was er nog geen kanaal dat het water afvoerde van den Ottershagen naar Breklenkamp. Dit water stroomt nu onder de Dinkel door.
Het water stond toen wekenlang hoog, weet ik ook van verhalen van mijn grootouders. Hier zie je nog de oude bomengroep staan die ook op de foto te zien zijn. Als je meer naar detail kijkt dan is er een overeenkomst van het raam en het vakwerk, maar de bomen zijn verdwenen, maar die foto is ook van veel latere datum. Het vakwerk 
klopt ook niet, maar op deze foto is dat voorste gedeelte vernieuwd. Maar de positie van het raam klopt wel. De vrouw met kind op de foto is zeer waarschijnlijk Fenna Lübbermann-Kuijers. Haar eerste man (Schiphorst) was volgens mij toen al overleden.
Met vriendelijke groet, Henk Maatman.
Redactie: Uit nadere beschouwing blijkt dat Henk gelijk heeft. De omstandigheden en details stemmen voldoende overeen. Er waren voor de aanleg van het Dinkelkanaal in 1934-1935 regelmatig overstromingen. Of bovenstaande foto in hetzelfde jaar is gemaakt is niet duidelijk. De 1e man van Fenne Kuijers, Albert Willem Schiphorst (foto boven), overleed in 1917 waarop in 1921 Fenna hertrouwt met Hindrik Jan Lübbermann *1894 in Uelsen.
Bewoners Roelofs in Lattrop (2)…
Jan Roelofs x 1742 Hendrica Rerink…
8 Jan Roelofs ~13-04-1716 wordt erfopvolger en trouwt op 06-01-1742 in Ootmarsum met Hendrica Rerink ~26-12-1724 en geboren op Reerman nu Groener in Lattrop.
RC-trouwboek Ootmarssum 6 januari 1742
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
1 Joanna Rolifzen ~13-01-1745 en †<1748.
2 Gesina Rolefs zie hierna.
Volkstelling 1748: Jan Rulofs, vrouw Henrica, kind Geesjen onder 10 jaar, knechten Hermen Rulofs (broer van Jan) en Jan een dienstjongen, meid Gebbe. Register van nieuwe gronden en nieuwe woningen sinds 1682, 25 dec. 1750: Roelfs heeft 2 spint land t.w.v. F5 aangegraven.
Jan heeft dus de afgelopen decennia, zonder toestemming van het Markebestuur, grond in gebruik genomen toebehorende aan de Marke. Soms werd een strook bosgrond van de marke ontgonnen en geschikt gemaakt als bouw- of hooiland. Of er werd om de zoveel jaar een voor aangebouwd zodat het gebruikte perceel langzaam maar zeker groter werd. Het Markebestuur heeft deze overtredingen in 1850 laten vastleggen in een register.
3 Egbertus Rolefs ~26-04-1749 en †>1773.
4 Aleida Roolifs ~09-01-1752 verder onbekend.
5 Joanna Roelfs ~11-10-1754 en †<13-03-1758.
6 Joanna Rolefsen ~13-03-1758 en †<15-12-1760.
Jan Roelofs overlijdt in 1759 waarop de weduwe Hendrica Rerink op 20-01-1760 hertrouwt met Antoni Godfried Middelhof (noemt zich Roelofs), ~13-08-1729 in Embsdetten (D).
Uit dit huwelijk 3 kinderen:
7 [half] Joannes Rolefs ~13-12-1760 verder onbekend.
Rechterlijk archief Landgericht Ootmarsum, nr. 7, fol. 279, 3 mei 1763: Antoni Roelofs en Henrica Roelofs lenen F150 van Albert Reerink te Lattrop (afgelost 26 mei 1774).
8 [half] Joannes Hermannus Rolefs ~19-09-1763 verder onbekend.
9 [half] Joanna Rolefs ~21-12-1764 verder onbekend.
27 april 1765; Jan Roelofs en Hendrica Rerink lenen F700 van Jan Laarhuijs.
Hoofdgeld 1767: Antoni en Hendrica Roelofs en knecht Evert betalen.
Rechterlijk archief Landgericht Ootmarsum, nr. 8, fol. 120, 6 nov. 1767: Antoni Roeloffshuys en Henrica Rerinck lenen F350 van G. Boomhuys en Fenne Benninck.
Antoni overlijdt hier na 1767 en Hendrica na 1770.
Gesina Rolefs x 1768 Johannes Hofstede…
2 Gesina (Gese) Rolefs ~04-12-1746 wordt erfopvolgster en trouwt op 10-04-1768 met Johannes (Jan) Hofstede (noemt zich Roelofs) ~27-04-1739 en geboren op Hofste in Lattrop. Bij zijn huwelijk woont hij in Breklenkamp.
RC doopboek Ootmarssum 4 december 1746
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
1 Joanna (Janna) Roelofs ~18-03-1770, trouwt op 07-07-1803 met Hermen Kukkeler op oude Beernink, laatst Schiphorst, in Lattrop.
2 Joannes Roelofs ~31-12-1772 en †<1787.
Rechterlijk archief Landgericht Ootmarsum,
nr. 9, fol. 100, 26 mei 1774: Jan Hofste of Roelofs en Geze Roelofs kopen 2 stukken land voor F1000 van Gerrit Veldhuis of Kaptein en Janna Kaptein te Lattrop
nr. 9, fol. 104, 27 mei 1774: Jan en Geze Roelofs verkopen 2 mud land voor F410 aan Gerrit Veldhuis of Kaptein en Janna Kaptein te Lattrop
nr. 9, fol. 105, 27 mei 1774: Jan Roeloffshuijs en Geze lenen F1000 van Geert Groon en Geesjen Boerjans
3 Gesina Roelofs ~14-04-1776 en †>1839.
4 Berend Roelofs zie hierna,
5 Maria Roelofs ~06-01-1784 trouwt op 18-05-1811 met Joannes Kristen ~21-06-1778 op het Christenhuijs in Lattrop.
nr. 10, fol. 251, 9 mei 1785: Jan Hofste en Geze Roelofs lenen F150 van Hermen Koehorst en Enne Engbers te Lattrop (Kukkert)
6 Joannes Roelofs ~14-05-1787 vernoemd naar zijn overleden broer 1772-<1787, †<1806.
Nr. 11, fol. 307, 14 aug. 1796: Jan Roelofs leent F600 van Jan Borghuijs te Engden om een lening van Jan Laarhuijs van 27 apr. 1765 af te lossen
Volkstelling 1795: Stine Roelefs, 10 personen. Het gezin telt 7 leden inclusief de ouders. De overige 3 zullen knegten en meiden zijn geweest.
Gesina overlijdt hier <1806 oud <60 jaar en Jan op 01-07-1807 oud 68 jaar.
Berend Roelofs x 1808 Maria Bossink…
4 Berend Roelofs ~15-05-1780 wordt erfopvolger en trouwt op 18-06-1808 met Maria Bossink ~17-09-1783 en geboren op Bossem in Lattrop. Uit dit huwelijk worden 7 kinderen geboren:
1 Johannes Roelofs zie hierna.
Register van naamsaanneming 1812: Berend Roelofs met kind Jan 2 neemt de naam Roelofs aan.
2 Gezina Roelofs *02-04-1813 en overleden op 11-07-1823 oud 10 jaar.
3 Gerrit Roelofs *13-12-1815 klompenmaker, ongehuwd overleden op 10-08-1892 in Roelofs bovenkamer.
4 Bernardus Roelofs *28-01-1816 verder onbekend.
5 Johanna Roelofs *~1817 weversche en naaister, ongehuwd overleden Lattrop 79 (?).
6 Joannes Roelofs *26-04-1823 wever verder onbekend.
7 Gerardus Roelofs *28-07-1825 wever verder onbekend.
Maria overlijdt op 20-11-1854 oud 71 jaar en Berend op 13-01-1858 oud 77 jaar.
Wordt vervolgd…
Foto Middelhuis Oud Ootmarsum…
Het meisje links op de foto naast Hanna Groeneveld -Veelers op de nieuwsbrief van juni is volgens mij Mia Kuiphuis-Veelers (Middelhoes) de rest weet ik zo niet.
Groeten Truus Pikkemaat-Busscher Lattrop.
Aanvulling stamboom ten Dam in Tilligte…
Van GertJan ten Dam in Enschede, kleinzoon van Albertus ten Dam, ontving de redactie de volgende aanvulling op de stamboom van Albertus ten Dam Oud Ootmarsum - Mander.
Albertus ten Dam is geboren op 21-02-1884 om 17:00 in Mander (Tubbergen), zoon van Johannes ten Dam en Susanna Kuiphuis. Van de geboorte is aangifte gedaan op 22-02-1884. Albertus is overleden. Albertus:
(1) trouwde, 32 jaar oud, op 11-01-1917 in Oldenzaal met Antonia Maria Schopman, 21 jaar oud. Antonia is geboren op 20-11-1895 om 10:30 in Hengelo(O) Oldenzaalsestraat, dochter van Antonius Lambertus Chrijsostomus Schopman en Hendrika Johanna Koertshuis. Van de geboorte is aangifte gedaan op 20-11-1895. Antonia is overleden op 31-12-1923 in Oldenzaal, 28 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 31-12-1923.
Kinderen van Albertus en Antonia (1e huwelijk):
1 Agatha Suzanna Johanna ten Dam, geboren in 02-1918 in Bingelrade (Limburg). Agatha is overleden op 24-11-1918 in Bingelrade (Limburg), 9 maanden oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 25-11-1918.
2 Joannes Antonius Franciscus ten Dam, geboren in 02-1919 in Bingelrade (Limburg). Joannes is overleden op 30-08-1919 in Bingelrade (Limburg), 6 maanden oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 31-08-1919.
(2) trouwde, 41 jaar oud, op 02-07-1925 in Oldenzaal met Berendina Hendrika Haarman, ongeveer 28 jaar oud. Berendina is geboren omstreeks 1897 in Weerselo, dochter van Antonius Haarman en Hendrika Groothuis. Berendina is overleden op 19-03-1959 in Enschede, ongeveer 62 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 20-03-1959.
Kinderen van Albertus en Berendina (2e huwelijk):
3 [half] Nn ten Dam, levenloos geboren dochter, geboren op 11-03-1926 om 09:00 in Lemselo (Weerselo). Van het overlijden is aangifte gedaan op 12-03-1926.
4 [half] Hendrika Jozepha ten Dam, geboren op 10-03-1927 in Lemselo (Weerselo). Hendrika trouwde met Norbert B Platvoet.
5 [half] Anna Hermanna ten Dam, geboren op 10-02-1928 in Lemselo (Weerselo). Anna is overleden in 2014, 85 of 86 jaar oud. Anna bleef ongehuwd.
6 [half] Louise Maria ten Dam, geboren op 20-10-1929 in Lemselo (Weerselo). Louise trouwde met Gerard J Hoebink.
7 [half] Johan Antonius ten Dam, geboren op 12-06-1932 in Lemselo (Weerselo). Johan trouwde, 27 jaar oud, op 01-07-1959 met Anna Maria Geerdinck.
8 [half] Nn ten Dam, levenloos geboren zoon, geboren op 10-01-1934 om 07:00 in Lemselo (Weerselo). Van het overlijden is aangifte gedaan op 11-01-1934.
Bewoners Leemhuis in Noord Deurningen (1)…
Ontstaan, situatie en naamgeving…
Het boerderijtje Leemhuijs, een enkeling kent nog deze naam, is afgebroken in 1968. Het lag aan de Penninksbrugweg, ca. 100 meter vanaf de weg, tegen het huisperceel van de boerenplaats Klinge nu Hassink de boomkwekerij.
De oudst bekende vermelding staat in het register ‘Paardengeld 1602’: ‘Leemkuile, 1 paard, 1 varken’. De herkomst en betekenis van Leemhuijs kon niet worden vastgesteld. De volgende vermelding is in 1642: ‘Leem Harmen’ en het Vuurstedenregister van 1675: ‘Leemkuil pauper’ (arm).
Hieruit kan worden opgemaakt dat de oudst bekende bewoner Harmen Leem is geboren ca. 1620. Hij trouwt ca. 1648 met Nn.
Jan Leemhuis x ~1680 Jenneken Nn…
Uit dit huwelijk in ieder geval een zoon en erfopvolger Jan Leemhuis geboren ca. 1650. Hij trouwt in ca. 1680 met Jenneken waarvan de achternaam niet bekend is.
Vuurstedengeld 1682: Leensnider, 1 vuurstede, pauper (= arm).
Uit dit huwelijk worden drie kinderen geboren:
1 Lambert Leemhuis wordt ook wel Leem Lambert genoemd. Wanneer hij is geboren is niet bekend. Hij wordt namelijk niet vermeld in de doopboeken van Denekamp. Wel wordt zijn overlijden vermeld in het Nederduits Gereformeerde overlijdens- en begraven boek. Volgens dit register wordt hij in Denekamp begraven op 9 december 1713. ‘Decemb. Den 9en Leem Lambert’. Hij is ongehuwd overleden.
2 Jan Leemhuis gedoopt in Denekamp op 11 maart 1683. Van hem is verder niets bekend.
3 Hendrik Leemhuis erfopvolger, zie hierna.
Zoutgeld 1694: Leemkuile, pauper quam pauper = zeer arm).
Jenneken overlijdt hier en wordt in Denekamp begraven op 8 september 1703 ‘8 september 1703 Leem-Jenneken’, oud ~48 jaar en Jan Leemhuis wordt in Denekamp begraven op 5 november 1721 oud ~71 jaar.
Hendrik Leemhuis x 1713 Fenne ter Linde…
3 Hendrik Leemhuis erfopvolger is geboren ca. 1685. Hij wordt ook wel Leem Hendrik genoemd. Een vermelding in het doopboek van Denekamp is niet gevonden. Op 10 december 1713 trouwt hij NG in Denekamp met Fenne ter Linde. Fenne is geboren ca. 1688 op het boerenplaatsje IJmhorst in Volthe (verdwenen). Dit boerderijtje lagen tegenover Broekhuis op Dannenkemper aan de Schiphorstdijk.
Verponding 1720: Leemhuis betaalt F10-0-1
Uit dit huwelijk vier kinderen:
1 Nn Leemhuis. Dit kind, jongen of meisje, wordt in Denekamp begraven op 21 december 1721.
Hoofdgeld 1723: Leem Hendrik, 2 personen, betaalt F2
2 Ale Leemhuis erfopvolgster zie hierna.
3 Joanna, roepnaam Jenne, Leemhuis; geboren op 27 april 1732, verder onbekend. Doopboek Denekamp: ’27. Joanna. P. Hendrik Janzen (Leemhuijs). M. Fenne. Susc: Hermken Loomhuijs’ Hendrik Janzen betekent ‘Hendrik zoon van Jan’.
4 Joannes Henricus (Jan Henric) Leemhuis is geboren op 16 april 1736. Hij trouwt op 4 april 1768 met Catharina Haamberg geboren ca. 1743 in Lattrop. Zij vestigen zich op de boerderij Veldhuis/Veldboer bewoners voorheen Scholte Lubberink, nu Camping De Rammelbeek, aan de Breemorsweg in Lattrop. Hij noemt zich Veldhuis.
Volkstelling 1748: Leem Henric, vrouw Fenne, kinderen Jenne boven 10 jaar, Jan Henrie onder 10 jaar. Hendrik en Fenne overlijden beiden na 1748. Wordt vervolgd…