Deze nieuwsbrief wordt u aangeboden door de redactie van de website Heemkunde-Lattrop-Breklenkamp.
Op deze site vindt u de rubriek ‘Nieuws/mededelingen’ waarin actuele wijzigingen of aanvullingen worden vermeld. Met deze nieuwsbrief willen wij u op de hoogte brengen van nieuwe artikelen en, waar nodig, om uw medewerking vragen.
Hebt U geen interesse in deze mail dan kunt u zich hiervoor afmelden. Een bericht naar de redactie is voldoende: b.busscher@kpnplanet.nl.
Nieuws/mededelingen:
Geplaatst op de website:
# In de rubriek Nieuwsbrieven: jaargang 4 nummer 2 februari 2017
# In de rubriek Genealogie is het artikel Kaptein Lattrop uitgebreid met de gegevens Leushuis-Kaptein enz...
Namenlijst voetballers Lattrop…
Remco Beld en Ivo Koehorst stuurden de volgende namenlijst:
1. Bjorn Rerink
2. Ivo Koehorst
3. Bas ten Dam
4. Pascal Wolkotte
5. Maikel Damhuis
6. Tom Busscher
7. Bart Groeneveld
8. Hugo Pikkemaat
9. Patrick Kleissen
Registrum Memoriale (3)
Fundationes Missarum
Maria Stokke geboren Deeperink had in haar wettig testament geplaatst het volgende legaat.
“Ik maak aan den tijdelijken pastoor der Roomsch Catholieke Kerk te Lattrop voornoemd, eene som van duizend gulden teneinde daarvoor heilige missen worden verrigt tot heil mijner ziel”.
Zijne Doorl Hoogw: de Aartsbisschop AJ Schaepman hiervan in kennis gesteld en daarover geraadpleegd, heeft bij rescript van den 2 November 1877 No 848 het volgende beslist:
“UEerw kan van bovengenoemd kapitaal f 300 afnemen tot eene fundatie in perpetuum. Deze f 300 moet UEerw trachten te beleggen terwijl voor de rente tegen 4% elk vierendeeljaars een H Mis voor de fundat: in perpetuum zal worden gelezen. De ordinarius behoudt zich echter het recht voor om bij vermindering of verlorengaan van kapitaal of intrest deze verplichting te wijzigen of te doen ophouden”.
De voornoemde f 300 heb ik belegd bij Jan Berend Stokke tegen afgifte van een schuldbekentenis aan het RK parochiaal kerkbestuur te Latterop met verbintens tot intrest betaling tegen de 4% ’s jaars verschijndag 1 November; in deze schuldbekentenis is tevens vermeld dat de interest f 12 aan den tijdelijken pastoor tot vermeld doel moet worden uitgekeerd.
Stamboomgegevens van: Maria Deperink, geb. Noord Deurningen 28 aug. 1823, † Lattrop 90 (Stokke) 10 okt. 1877, dr. van Lambertus en Maria Ottinkhof, tr. 1e Denekamp 25 nov. 1848 Gerardus Stokke, geb. Lattrop (Stokke) 10 juli 1823, ged. Lattrop (RK) 10 juli 1823, Landbouwer, † Lattrop 90 (Stokke) 13 maart 1869, zn. van Joannes en Anna Margaretha Tegeder; tr. 2e Denekamp 14 febr. 1870 Jan Berend Stokke, geb. Lattrop 78 (Winkel Stokke) 12 maart 1839, ged. Lattrop (RK) 12 maart 1839, Landbouwer, † Lattrop 80 (Stokke) 29 aug. 1920, begr. Lattrop (RK kerkhof) 1 sept. 1920, zn. van Hendrikus Groeneveld (noemt zich Stokke) en Hermina Wolbers; hij hertr. Denekamp 28 mei 1878 Joanna Roelink.
Fundatie G.J. Leeferink
Door zijne doorl. Hoogwaardigheid Mgr. P.M. Snickers, Aartsbisschop van Utrecht is bij missive van 13 febr. 1884 een fundatie van f 500 opgericht, waarvan de nadere bepalingen in de bisschoppelijke stukken No 83 en 84, aanwezig in de kerkelijke brandkas, te vinden zijn.
Deze f 500 heb ik besloten in een stuk obligatie Rusland in goud 1883 à 6% nr 098573, groot f 2000 nominaal. Van dit stuk komt dus ¼ of 5/20 ten goede van genoemde fundatie. Het desbetreffende stuk is aanwezig in de Kerkelijke brandkas. Voor de rente van genoemd stuk moeten HH Missen gelezen worden, met een Stipendium van 3 gld. voor elke H. Mis ad intentionem fundatoris Gerrit Jan Leeferink.
Bij den verkoop v/d Russ. Obl. In goud 1883 à 6% heeft het ¼ of 5/20 opgebracht f 517,-. Deze som is belegd in:
1 Obl. Russ. In goud 500 R. 5% 1884 no 1947B
1 “ “ “ “ 1000 “ “ no 34575
1 “ “ “ “ 125 “ “ no 01616
Welke te zamen gekost hebben f 3337.
De Russ. Goud leening 1884 door Rusland afgelost, zoodat voor de opbrengst nieuwe effecten werden aangekocht en wel de navolgende:
1 Russ. Staatsschuld 1902 4% N. 208850 f 295
1 Russ. Staatsschuld 1902 4% N. 149490 f 590
1 Russ. Staatsschuld 1902 4% N. 32099 f 1180
1 Russ. Staatsschuld 1902 4% N. 31322 f 1180
1 Russ. Staatsschuld 1902 4% N. 32294 f 1180
Deze stukken hebben tezamen gekost f 4118.13
Gerrit Jan Leferink of Leverink is geboren omstreeks 1818 in Lattrop (Leverink nu Muntel), zoon van Jan Leferink (ook Leverink) en Johanna Laarhuis. Gerrit is overleden op 19-10-1883 in Neuenhaus (Lingen), ongeveer 65 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 08-12-1883. Gerrit bleef ongehuwd.
Beroep: Landbouwer in Neuenhaus
“Moi’n, Hennik… hoe geet‘t”?
’t Géét nig… ’t löp”
“Hoe löp’t dan”?
“Och… ’t geet wa”.
Koeien melken vroeger…
Foto linksboven: Links Meike Wigger-ten Brink op Wiggerskuper in Lattrop en dochter Sinie.
Maria Berendina (Meike) is geboren in 1891 op het oude Kienhuis in Tilligte, een lijftuchthuis van het erf Kienhuis. Tegenwoordig kennen we dit erf als ool Kienhoesboer. Zij trouwt in 1922 met Johannes Gerhardus (Hannes) Wigger die in 1888 geboren is op het Wiggerskuper. En daar is deze foto gemaakt door haar zwager Gerard Wigger, meteropnemer bij het G.E.B. in Denekamp en fotograaf.
Foto rechtsboven: Moeder (Gesina Hendrika) Vos-Jeurinks, op het erf Vos aan de Aaksbergweg in Breklenkamp, melkt de koe, zoon Jan kijkt toe.
Zij is in 1899 geboren in het Duitse Arkel, trouwt in 1926 met Hendrick Jan Vos uit het Duitse Lage en zij worden erfopvolgers op het erf dat ook wel Schoeltn-Heinik-Jaan wordt genoemd naar de vroegere bewoner Hendrik Jan Scholten. Hendrik Jan Vos is een neef van Fenne Christina Vos op Slim'n Ulk aan de Aaksbergweg. Hij komt op 14 januari 1921 van Lage naar Breklenkamp. Later meer over de erfopvolging hier.
Wat nig is kan nog komn, zee de boer… en hee zet’n melkstool onder ’n osn.
Ein Bauernhof in Lage (3)…
Aus dem Bauernhof…
Mai 1945 wurde an der Grenze eine Zone von einigen Kilometern eingeführt. Diese sollte geräumt werden. Wir hatten einige Tage um alles zu regeln und muszten selber für Obdach sorgen. Ein Mal in der Woche durften wir die geräumte Zone betreten um die äcker zu bestellen und um das Gras zu mähen. Aber in dieser Weise konnten wir nicht arbeiten. Wenn wir das Gras gemäht hatten verfaulte es meistens. ln dieser Zeit konnten wir kaum auf dem Acker arbeiten. Wir hatten in diesem Sommer einen Baum mit herrlichen Birnen.
Als die Birnen reif waren und wir einen Korb voll Birnen gepflückt hatten, sagten englische Soldaten uns dasz das verboten war. Es war nur erlaubt wenn wir eine Erlaubnis hatten. Wir sind dann zum Bürgermeister gegangen aber dieser hatte in den Nachkriegsjahren auch wenig dreinzureden. Er wollte für uns einen Zettel mit Stempel schreiben. Als wir diesen Zettel zeigten war die Sache erledigt und wir durften die Birnen mitnehmen.
Auch Holländer durften die Zone nicht betreten. Ab Mai 1945 war das verboten. An bestimmten Stellen wo die Zone zugänglich war hatte man Schilder aufgestellt worauf stand dasz der Zutritt strengstens untersagt war und dasz auf jeden, der dem Gesetz zuwider handelte, geschoszen würde. Englische Soldaten kontrollierten aber schoszen nicht leicht. Sie machten kaum Schwierigkeiten obwohl sie bei einem Bauern in der Nachbarschaft wohl mal einen Wagen mit Kartoffeln mitgenommen haben.
Der Bauer hatte sich sehr bemüht die Kartolfeln zu ernten und deshalb war es für ihn weniger schön. Die Bauernhöfe in der Zone wurden von den Engländern oder von anderen Leuten nicht benutzt und eigentlich ist auch nicht viel zerstört worden. März 1946 durften wir die Zone wieder auf immer benutzen und konnten wir unsere Bauernhöfe wieder bewohnen, aber nach sechs Wochen ist unser Bauernhof durch unbekannte Ursachen niedergebrannt. Danach haben wir einen neuen Hof gebaut und das ist der heutige Hof.
Verkaufte Grundstücke…
Wie schon gesagt lag der gröszte Teil unseres Betriebes in den Niederlanden. Nach dem Krieg ist es beschlagnahmt worden. Es wurde als feindliches Vermögen betrachtet. Wir haben dagegen Einspruch erhoben und Berufung eingelegt. Wir muszten im Haag erscheinen wo Professor Gerbrandy (foto links) die Berufung behandelte. Man fragte uns ob wir Nazi gewesen waren, ob wir anderen Menschen geholfen hatten und ob wir etwas für die Holländer getan hatten. lch erzählte dasz ich in den Kriegsjahren fast nicht zu Hause gewesen sei, dasz wir immer einen holländischen Knecht hätten und dasz dieser auch wohl für uns zeugen wollte. Ein Bauer, Brookman (zie foto rechts onder), ist dann Zeuge gewesen und auch ein Pfarrer aus Amsterdam. Dieser Pfarrer hatte hier in der Nähe einige Bekannte und wir halfen ihm als er sie besuchen wollte.
Nachdem alles notiert und die Akten aufgesetzt worden waren konnten wir wieder abreisen. Später kam die Nachricht dasz die Richter alles untersucht hatten und dasz wir während des Krieges nicht genug für die Holländer getan hatten. Wir haben mit Hilfe eines Rechtsanwaltes aus Den Haag wieder Berufung eingelegt. Dieser Anwalt bezeugte dasz ein anderer deutscher Bauer, der weniger für die Holländer getan hatte, sein Land dennoch zurückbekommen hätte. Einen Tag später kam die Nachricht dasz auch wir das Land zurückbekamen.
Weil inzwischen mehr als ein Jahr verlaufen war, war anderen Bauern unser Land schon verkauft worden. Vor dem Verkauf waren wohl bestimmte Verabredungen getroffen. Von allen Bauern, die Grundstücke gekauft hatten, haben wir nur von einem Bauern, der vier Hektar gekauft hatte, dies zurückbekommen. Die übrigen acht Hektar sind wir Iosgeworden. Dafür bekamen wir den Ertrag beim Verkauf: das war damals Hfl. 5000,-.
Die obengenannten vier Hektar gehören uns noch immer aber wir haben sie einem deutschen Bauern verpachtet. Er wohnt nämlich in der Nähe. Wir verpachten ein Grundstück lieber einem deutschen als einem holländischen Bauern. Wenn wir es nämlich zurück haben wollen ist das leichter weil das deutsche Recht für einen Verpachter bequemer ist. Die übrigen acht Hektar, ursprünglich unser Besitz, gehören nun Bauern aus Breklenkamp.
Ich glaube, dasz unsere Voreltern Grundstücke in Holland gekauft haben, weil die Grenzen damals weniger bedeuteten. Damit wurde bei Kauf und Verkauf kaum gerechnet. ln späteren Jahren sind die Grenzen in Traktaten besser festgelegt worden. Vor dem zweiten Weltkrieg konnten wir die Äcker an der holländischen Seite der Grenze immer problemlos bearbeiten.
ln der Nähe von Hardenberg wohnte in Deutschland ein Bauer, ein Verwandter von uns. Er hatte dreiszig Hektar Land in den Niederlanden. Nach dem Krieg ist das Land von der holländischen Behörde beschlagnahmt worden. Dieser Bauer konnte beweisen, dasz er am 10. Mai 1940, als die deutsche Armee Holland angriff, den ehrmachtsangehörigen gesagt hatte, dasz sie nicht auf holländischen Soldaten schieszen sollten. Er hatte nämlich von den holländischen Soldaten, die an der Grenze lagen gehört, dasz sie auch nicht auf Deutsche schieszen würden. Weil Zeugen dies bestätigen konnten bekam der Bauer alles, was beschlagnahmt worden war, wieder zurück.
Da in der Nähe wohnte auch ein Bauer, der im Ietzten Weltkrieg als Soldat in deutschem Heeresdienst gewesen ist. Er hatte auch Grundstücke in Holland, die nach dem Krieg als Feindvermögen beschlagnahmt worden sind. Als er versuchte diese zurückzubekommen und alles kontrolliert worden war, stellte es sich heraus, dasz er Holländer war und er bekam alles zurück. Dieser Mann war also ohne Grund in deutschem Heeresdienst gewesen.
Die meisten deutschen Bauern, die Grundstücke in Holland hatten, die beschlagnahmt worden sind, haben dafür nie Wiedergutmachung bekommen, auch nicht von der deutschen Behörde. Viele haben Einspruch erhoben aber das wurde in den meisten Fällen abgelehnt. Einige Bauern haben noch Glück gehabt; sie konnten es selber zurückkaufen. Damals haben die Regierungen von Holland und Deutschland einen Vertrag geschlossen worin steht dasz die Deutschen Bauern ihr Land wieder kaufen konnten wenn es noch nicht den Holländern verkauft worden war und es noch von der holländischen Behörde verwalltet wurde. Viele deutsche Bauern haben dann ihre Grundstücke zurückbekommen nachdem sie dafür bezahlt hatten. Sie brauchten nicht viel zu bezahlen aber nur die ldee dasz man für seinen früheren Besitz bezahlen muszte!!! Wordt vervolgd…
Familiegeschiedenis Busscher in Breklenkamp (3)
2 Gerhardus Johannes Busscher *1884, zie hierna.
3 Maria Aleida (Leida) Busscher geb. 23-01-1887, trouwt 26 mei 1916 met Albertus Wilhelmus De Gooijer, geb. 07-02-1879 in Naarden. Hij is een zoon van Cornelis De Gooijer en Wilhelmina Dorrestein. Leida overlijdt in Slagharen op 26-03-1946 en Bertus op 29-03-1858.
Uit dit huwelijk 8 kinderen: Annie, Marie, Corrie, Gerrit, Aida, Betsie, Cornelis en Mina De Gooijer, allen geboren in Slagharen.
4 Maria Catharina (Katrien) Busscher geb. 11-11-1889. Zij trouwt op 08-05-1935 met Cornelis Hilhorst, geb. 23-05-1891 in Eemnes, zoon van Gijsbert Hilhorst en Aaltje Stalenhoef.
Katrien overlijdt kort naar huwelijk, op 31-07-1935, in het St. Jansziekenhuis in Laren NH..
Cornelis hertrouwt op 20-02-1941 in Naarden met Gerarda (Gerritje) van den Bosch, geb. 10-12-1916 in Naarden. Cornelis overlijdt op 19-04-1961 in het St Jansziekenhuis en Gerarda op 16-12-2001. Uit dit huwelijk (voor zover bekend) 3 kinderen:
1 Aleida GA (Leida) Hilhorst geb.11-01-1942, zij trouwt met HWM de Jong.
2 Johannes Giesbert Cornelis (Jan) Hilhorst geb. 12-02-1943, hij trouwt op 01-05-1970 met Cornelia Johanna Verdam geb. 24-01-1949 in Haarzuilens. Kinderen: Clasina Gerarda, Cornelis Johannes, Johanna Cornelia Maria en Gerardus Johannes Hilhorst.
3 G Hilhorst geb. 10-06-1946.
5 Hendrik Hendrikus Busscher geb. 17-07-1893, hij is verloofd met Kaatje Prins uit Erica (Dr). Johannes Hegeman: “Met financiële hulp van zijn ouders kocht hij een boerderij in Erica. Enkele dagen voor de ondertrouw werd hij ziek. Hij kreeg longontsteking en overleed enkele dagen later. Hij werd begraven op de geplande huwelijksdag. De boerderij werd verkocht en de opbrengst ging naar zijn ouders”. Het is niet bekend hoe het verder met Kaatje Prins is gegaan.
Gerardus Busscher overlijdt in 1916 oud 77 jaar en Johanna Wijfferink in 1919 oud 68 jaar.
Gerhardus Johannes Busscher x 1925 Elisabeth Adriana Heitbrink…
Gerhardus Johannes (Jans) Busscher, zie 2 hierboven is geb. 1 augustus 1884. Hij is de erfopvolger op de boerderij aan de Witmanweg 26 en trouwt op 14 januari 1925 met Elisabeth Adriana (Beth) Heitbrink, (foto links) geboren op 27 juni 1894 in Slagharen. Jans overlijdt hier op 10 maart 1966 oud 81 jaar en Beth op 6 januari 1959 oud 64 jaar. Kinderen uit dit huwelijk:
1 Johanna Maria (Anna) Busscher, geb. 24 februari 1926. Zij trouwt met Wilhelmus Hermanus Walter (Willem) Kosse geb. 17 september 1922 in Avereest. Uit dit huwelijk 7 kinderen: Betsie, Herm Hendrik, Marietje, Johan, Annie, Wim en Nardie.
2 Maria Bernarda Fransisca (Marie) Busscher, geb. 15 januari 1928. Zij trouwt op 25 mei 1955 met Johannes Theodorus (Johan) van der Felz, geb. 17 mei 1915 in Slagharen Witmanweg 38. Johan overlijdt op 17 mei 1993 in het Clara Feyoena Heem in Hardenberg.
Uit dit huwelijk: 1 Anna Geertruida Elisabeth (Truus), geb. 15 juli 1956. Zij trouwt in 1975 met Egbert Pat. 2 Johannes Gerardus (Jan), geb. 1 oktober 1956, Hij trouwt in 1982 met Joke groot Koerkamp. 3 Johanna Theodora (Joke), geb. 6 juli 1960, zij trouwt in 1991 met Evert Kin. 4 Bernarda Elisabeth (Nardie), geb. 22 juli 1970. Zij trouwt in 1995 met HJ van Middendorp.
3 Gerarda HE (Gradi) Busscher, geb. 11 juli 1929. Zij trouwt in 1953 met EDH Hoekman.
Beth Heitbrink overlijdt in 1959 oud 64 jaar en Jans Busscher in 1966 oud 81 jaar.
Lambertus Busscher *1691 was in 1727 de 1e Busscher in Breklen-kamp. Zijn achterkleinzoon Gerardus Busscher 1838-1916 is hier in 1872 het laatste familielid met deze naam. Gedurende 145 jaar (1727-1872) woonde de familie er. Eerst op het Olde Mollendick, dan op het olde Lutke Veltman dat later Koetschersplaatsje genoemd wordt. Dit plaatsje heeft gelegen schuin tegenover Roepen-Hannes, aan de Daallegtkamp en bij de Koetschersmös.
Gerardus Busscher trouwt in 1872 naar Slagharen. Zijn 3 kleindochters zijn de laatsten met deze familienaam. Wordt vervolgd (slot).
Groepsfoto lagere school in Lattrop, jaar onbekend. Wie heeft hiervan een namenlijst?
Over de schoolkwestie te Lattrop…
1796 - 1797. Bentinck x Boncke.
Herman Otto Bentinck tot Breckelenkamp vordert van Jurriaan Boncke afbraak en verwijdering van een schoolgebouw, dat indertijd door Hermen Boncke is gezet op grond van de aan hem, eiser, toebehorende erve Tijscholte te Lattrop.
"1796 den 20 april geeft de schoolmeester Bonke uit Lattrop aan dat in den nacht van den 18 op den 19 dezer de schole aldaar is omverre geworpen en de posten aan stukken gebroken, doch zijnde er geen bewijs wie de daaders zijn".
2 Citaten uit de verslagen die van dit proces bewaard zijn gebleven.
In de volgende nieuwsbrieven worden delen uit de transcripties hiervan gepubliceerd.
Een Hollandse boer in Duitsland…(1)
Verteld door H.B. Rikhof en opgetekend door H.J. ASMA.
Rikhof woont net over de grens in de buurtschap Holt und Haar.
Mijn grootvader, die uit Beuningen gemeente Losser kwam, heeft deze boerderij gekocht. Grootmoeder was Duitse en geboortig uit Brandlecht. Mijn vader is, ofschoon hij de Nederlandse nationaliteit gehad moet hebben, in de oorlog 1914/18 in Duitse militaire dienst geweest. Mogelijk heeft hij gedacht dat hij Duitser was. Aan de grens had hij gehoord dat hij als Hollander niet in Duitse militaire dienst hoefde, maar toen hij daarvoor de papieren voor elkaar had, was de oorlog afgelopen. ln die tijd zijn wel meer Nederlanders, die in Duitsland woonden, Duits soldaat geweest. Mijn grootvader heeft de boerderij gekocht van een zekere Witte, daarom word ik ook nog weleens ”Witt’n-Hearm” genoemd. Mevrouw Tijkorte uit Denekamp, Witke’s Hanna, was een tante van me.
Duitser geworden…
Eigenlijk ben ik om een slechte weg van nationaliteit veranderd. De weg hier was zo slecht, dat ik vaak niet met de auto bij huis kon komen. Paard of trekker moest dan worden ingezet om het voertuig over de weg te krijgen, anders kwam ik niet door de modder. Bij vergaderingen, vooral als het over die weg ging, had ik meestal het woord. Eens heb ik toen gezegd, dat de twee personen, die hier jachtrechten hadden, deze rechten maar eens moesten betalen, dan kon van dat geld de weg worden verhard. In die tijd gebruikte men de opbrengst van jachtgelden voor de aanleg 
of verbetering van wegen. Ik voegde er nog aan toe, dat ze mij die jachtrechten maar zouden geven, dan zou ik op eigen kosten de weg wel laten opknappen. Toen werden die beide personen met jachtrechten erg boos en zorgden ervoor dat ik als Hollander deze vergaderingen niet meer mocht bijwonen. Eén van hen was nog een noaber van ons en zat in de gemeenteraad. Ook de burgemeester, die lid was van dezelfde partij (CDU) als ik, heeft eraan meegewerkt, dat ik niet meer tot dergelijke vergaderingen werd toegelaten.
Soms ging ik op jacht met enkele hoge heren uit de Kreis en die zeiden: "Rikhof je bent gek, dat je dat zo maar neemt en dat je je uit die vergaderingen laat gooien; wordt toch Duitser dan kan dat niet meer”. Eén van hen wilde dat zelfs wel kosteloos voor me in orde maken. Zo ben ik in de jaren vijftig Duitser geworden zonder dat het me een cent heeft gekost. Later is de weg verbeterd en zijn de verhoudingen met de burgemeester en de noaber weer normaal geworden.
Naar school en kerk…
In Holt und Haar heb ik acht jaar lang de lagere school bezocht, dezelfde school, waarop mijn vader ook heeft gezeten. Keizer (Haar-Jan) aan de overkant van de grens ging ook naar die school. De kinderen van hier gaan nu voor het lager onderwijs naar Gildehaus.
Eerst werden alleen de kinderen vanaf het vierde schooljaar naar Gildehaus gestuurd, maar later moesten ook de jongere kinderen daarheen. Ze worden vervoerd met een schoolbus.
Toen ik naar school ging waren we met 25 à 30 kinderen met slechts één onderwijzer. De hoogste vier klassen begonnen ’s morgens om 8 uur en waren om 12 uur klaar, terwijl de laagste klassen om 10 uur begonnen. Gedurende de tijd dat alle kinderen tegelijk in school waren, gal de onderwijzer werk op en moesten de kinderen zelfstandig werken. Enkele van die kinderen zijn leraar of ingenieur geworden. Als je dus echt leren kon en dat ook wilde, ging dat in zo’n schooltje prima, als er maar een goede onderwijzer was. Na de Iagere school heb ik twee winters lang de Iandbouwschool in Bentheim bezocht.
Korte tijd nadat de Engelsen hier zijn binnengetrokken is mijn vader overleden. Dat was op 17 april 1945. Toen heb ik op 24-jarige leeftijd de boerderij overgenomen. Mijn vader is maar 52 jaar geworden; mijn moeder was in 1942 al gestorven, zij is slechts 48 jaar geworden. Belden zijn in Bentheim begraven.
We wonen hier bijna even ver van Gildehaus als van Brandlecht, ongeveer zes kilometer. Kerkelijk horen we eigenlijk onder Gildehaus en Bentheim, maar omdat in Gildehaus geen katholieke kerk is en Bentheim ongeveer twaalf kilometer van hier vandaan is, gaan we altijd in Brandlecht naar de kerk. Vroeger gingen we ’s zondags geregeld in Denekamp naar de kerk, naar de hoogmis van half elf. Met paard en wagen gingen we de groene grens over. In die tijd ging dat eigenlijk net zo gemakkelijk als nu. Na de mis gingen we naar Snijders, die naast de kerk woonde, inkopen doen en koffie drinken. Wordt vervolgd...
Bovenstaande foto is aangeleverd door T. Boerrigter in Lattrop en is afkomstig uit het familiearchief van zijn schoonmoeder, de familie Edelkamp op Schabos in Breklenkamp.
Op de foto staat vermeld: Osterie 1934. Wat dit betekent is de familie niet bekend en het woord lijkt Duits te zijn. Enkele namen zijn bekend: 1 Hendrik Edelkamp 1885-1970, 2 zijn vrouw Hanna Hulsmeijer 1891-1968. 3 Hedwig Litwin 1914-1991 en haar man 4 Hannes Hulsmeijer 1905-1975. Nr. 5 is Sientje Edelkamp, dochter van nrs. 1 en 2 en de schoonmoeder van T. Boerrigter. Nr. 6 is misschien een broer van Sientje. Alle overigen onbekend. Het zou ook te maken kunnen hebben met de geboorteplaats Wanne-Eickel in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen waar Hedwig Litwin geboren is. Wie heeft informatie over deze foto?
Uit de krant van toen…(1)
Nederlandse Staatscourant 16-03-1859
Hendrikus is geboren op 6 oktober 1826 op het Pilplaatsje (verdwenen) in de Rammelbeekmaten in Lattrop. Hij is een zoon van Berend Nolte (*Nutter 1759-1832) en (x 1823) Berendina Kamphuis of Braakhuis, ook genaamd Teuten (*Mander 1794-1863). Berend was eerder in 1796 getrouwd met Geertruij Velthuis (*1774 Velthuis laatstelijk Scholte Lubberink (Veldboer) in Lattrop-1821). Uit het 1e huwelijk zijn 10 kinderen geboren en uit het 2e huwelijk nog eens 4, waaronder Hendrikus.
Hendrik wordt op 16 Maart 1859 door de Arrondissements-regtbank in Almelo wegens krankzinnigheid onder curatele geplaatst. Volgens dit krantenbericht verblijft hij op dat moment in het geneeskundig gesticht voor krankzinnigen te Deventer. Hij zal daar ook blijven want 6 jaar later, op 6 februari 1865, overlijdt hij er ongehuwd op de leeftijd van 38 jaar. In het doopboek van Lattrop wordt door pastoor G.J. Blankenvoort (pastoor in Lattrop van 1822 tot 1854) als volgt opgeschreven:
Lattrop 5 october Baptizatus est Henricus, filius leg. Bernardus Nol et Dina Kamphuis, Susc. Joannes Kamphuis et Hermina Nol.
Lattrop 5 october. Gedoopt is Henricus, wettelijke zoon van Bernardus Nol en Dina Kamphuis. Doopgetuigen: Joannes Kamphuis en Hermina Nol.
Opvallend hierbij is dat de achternaam Nolte niet volledig wordt geschreven en dat volgens de geboorteakte het kind is geboren op 6 october, een dag later dus. Dat was in die tijd niet ongebruikelijk; soms lag de geboortedatum in de aangifte op het gemeentehuis meerdere dagen na de datum van dopen.
Genoemde Hendrikus is een broer van de overgrootvader van Gesina Berendina (Sina) Nolten (*1904 Buurtschap Denekamp-1963). Sina trouwt in 1930 met Gradus Johannes (Hannes) Huisken (1898-1978), geboren op het plaatsje Oude Bossink in Lattrop. Zij worden hier bekend als ool Bossink Hannes en -Sina.
Inschrijving doopboek Lattrop van Henricus Nolte 5 october 1826
Uit de krant van toen…(2)
Oprechte Haarlemse Courant 03-06-1819
Door Jaap Jongkind in Haarlem is de redactie attent gemaakt op bovengenoemde annonce.
Hier wordt aangekondigd de geboorte van Johan Barthold Jongkind, die later wereldberoemd zal worden als kunstschilder. Als plaatsnaam wordt vermeld Lasdorp.
Erfwinning Jan ten Kijnhúús Tillichte 14 febr. 1690…
In 1690 wordt Jan Kienhuis erfopvolger op Kienhuis in Tilligte, dat horig is onder de Commanderie in Ootmarsum. Om het erf te mogen bewonen met zijn toekomstige vrouw en te mogen bebouwen wordt een erfwinningsakte opgesteld. Dit is de letterlijke transcriptie. Later volgt de originele akte en een hedendaagse vertaling.
(In de linkerkantlijn) 13. Kijnhuis.
(In de rechterkantlijn) Kijnhuis in Tillichte.
Den 14. Febr 1690 heeft Jan ten kijnhúús het erve Kijnhuus gelegen in de buurschap Tillichte voor sigh en sijn toecomende huisvrow met sijn olde en niewe gerechtigheit gewonnen.
Sullende geven voor een Erfwinnings penninck hondert carol. gl en deselve binnen jaers te weeten op jacobi aenstaende vijftig carol gl en Colde Cermis daeraen volgende diergelijcke vijftig carol te betaelen.
Insgelijcks boven de Heeren lasten en bewilligde schulden jaerlijcks op Martini aen pacht promtlijck betaelen seven mudde goeden claeren winterrogge, vijf mudde goeden haver.
Wegens een capitael van de sechmaete ad 102 segge hondert twee daeld. jaerlijcks aen rente vijf daeld 3 str. Wegens 2 pond spinnen op st’ Mich. een gl vier str., twee pondt vlas, ses hoener. Item den bloedigen tijnden van alles nae older gewoonte.
Edoch met desen beding dat nae verloop van ses jaeren de GoetHeer sich reserveert, den voornoemden mejer nae bevindinge van saecken bij dese roggen en haver pacht te laeten continueren, dan wederom op de vorige pacht ad negen mudde rogge en ses mudde haver te setten.
Dit is het Jan ten Khijhús met sijn
eigen hantmerck getogen.
Dit is Lúkas Jans Arninck met sijn
eigen hant merck getogen.
De Erfwinnings penning ad 100 gl is betaelt.
’t Geet dat ’t snôf… zee de boer, en hee veur’n op ’t vearkn.
Onbekende foto…
Voor onze site www.oorlogsdodendinkelland.nl ben ik (Mariët Blokhuis) nog op zoek naar:
# Een foto van Folkert Post
Geb. 10-04-1921 te Oldenzaal, overl. 01-04-1945 te Noord Deurningen.
Z.v. Geert Post en Helena Johanna Elisabeth Hartog.
Het gezin Post woonde aan de Nordhornschestraat 222 te Noord Deurningen.
Een Duitse luchtafweeropstelling werd door een Engels gevechtsvliegtuig met raketten beschoten, waarbij hun woonhuis werd geraakt. Hierbij werd Folkert door een scherf gedood.
# Een foto van Hendrikus Antonius Harperink
Geb. 09-11-1896 te Ootmarsum, overl. 29-11-1944 te Neuengamme, Duitsland.
Z.v. Bernardus Johannes Antonius Harperink, koopman, en Janna Olde Grunder.
In 1928 werkte hij als kelner bij hotel 'Karel Gelink', later hotel 'Kampbeek Gelink' genoemd, te Denekamp.
# Een betere foto van Johannes Marinus Leeuwenkuijl
Geb. 11-08-1923 te Dalfsen, overl. 12-10-1944 te Osnabrück, Duitsland.
Z.v. Antonius Hermannus Leeuwenkuijl en Geertruida Johanna Siero.
Johan was schoenmaker. Hij woonde sinds augustus 1939 bij zijn zus Maria en haar man aan de Nordhornschestraat 156 te Denekamp.
# Wie heeft er informatie over Kornelis Jan Kuiper?
Geb. 15-01-1909 te Salatiga, Ned. Indië. Overl. 10-04-1945 te Oranienburg, Duitsland.
Hij woonde met zijn vrouw Irene van Velden sinds november 1942 op het 'Heidehofje' te Klein Agelo.
Uw reactie kunt u sturen naar mbdblokhuis@hotmail.com of naar de redactie.